Celtic FC’nin Doğuşu ve İrlanda
Celtic Football Club, 1887 yılında İskoçya’nın Glasgow kentinde, yoksul İrlanda göçmenleri için bir yardım aracı olarak kuruldu. Kurucusu Brother Walfrid, İrlanda’nın Antrim şehrinden İskoçya’ya göç eden bir Katolik rahipti. Walfrid’in misyonu, İskoçya’daki İrlandalı göçmenlere ekonomik ve sosyal destek sağlamak için futbolu bir araç olarak kullanmaktı. 19. yüzyılın sonlarına doğru İrlandalı göçmenler, İngiliz baskısından kaçarak İskoçya’ya yerleşmişlerdi. Özellikle İrlanda’da yaşanan kıtlık ve İngiliz yönetiminin uyguladığı ekonomik ve sosyal baskılar, bu göçün temel nedenlerinden biri olarak öne çıkıyordu. Celtic FC, İrlandalı göçmenlerin bu zor yaşam koşullarını hafifletmek ve topluma entegre olmalarına yardımcı olmak amacıyla kuruldu.
Kulübün renkleri olan yeşil ve beyaz, İrlanda kimliğini ve Katolik inancını sembolize eder. Celtic’in ismi de köklerine duyduğu bağlılığı simgeler; Kelt kültürü, İrlanda’nın tarihini ve mirasını temsil eder. Celtic FC’nin kuruluş amacı sadece futbol sahasında zaferler kazanmak değil, aynı zamanda bir sosyal dayanışma platformu yaratmaktı. Bu nedenle, Celtic’in kimliği, güçlü bir İrlanda kültürel bağına dayanır ve bu bağ günümüzde hala kulüp kültürünün önemli bir parçasını oluşturur.
Celtic’in Başarıları
Celtic Football Club, sadece sosyal sorumluluğu ve kültürel mirasıyla değil, aynı zamanda sahadaki başarılarıyla da dikkat çeker. Kulüp, İskoç futbolunda en başarılı takımlardan biri olarak kabul edilir ve birçok ulusal ve uluslararası kupayı müzesine götürmüştür.
Celtic’in en büyük başarısı, 1967 yılında Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası’nı kazanmasıyla gelmiştir. Bu zafer, Celtic’i Avrupa şampiyonu olan ilk Britanya takımı yapmıştır ve “Lizbon Aslanları” olarak anılan kadro, kulüp tarihinin en unutulmaz anlarından birini yaşatmıştır. Bu başarı, Celtic’in sadece İskoç futbolunda değil, Avrupa futbolunda da önemli bir güç haline geldiğinin göstergesiydi.
Celtic, İskoçya’da toplamda 50’den fazla lig şampiyonluğu, İskoçya Kupası ve İskoçya Lig Kupası şampiyonluğu kazanmıştır. Kulüp, 2016-2017 sezonunda İskoçya Premier Ligi’ni yenilgisiz tamamlayarak “Treble” yani lig, İskoçya Kupası ve İskoçya Lig Kupası’nı aynı sezonda kazanma başarısını elde etmiştir. Bu, Celtic’in İskoç futbolundaki dominasyonunun bir başka kanıtıdır.
Uluslararası arenada Celtic, Avrupa’nın önde gelen kulüplerinden biri olarak her zaman saygı görmüştür. 2003 yılında UEFA Kupası finaline yükselen Celtic, Porto’ya yenilerek ikinci olmuştur. Ancak bu başarı bile, kulübün Avrupa sahnesinde ne kadar önemli bir yer edindiğini göstermektedir.
İngiliz Baskısından Kaçış ve Celtic’in Misyonu
İngiltere’nin İrlanda üzerindeki uzun süreli hâkimiyeti, İrlandalıların birçok zorlukla karşı karşıya kalmasına neden oldu. İngiltere’nin ekonomik sömürüsü ve Katolik halk üzerindeki sosyal baskıları, özellikle 19. yüzyılda milyonlarca İrlandalının yurtlarından ayrılmasına yol açtı. İskoçya’ya göç eden İrlandalıların büyük bir kısmı, Glasgow gibi sanayileşmiş şehirlerde düşük ücretli işlerde çalışarak hayatta kalmaya çalışıyordu. Yoksulluk, sosyal dışlanma ve zor yaşam koşulları, bu göçmenlerin karşı karşıya kaldığı başlıca zorluklardı.
Celtic’in kuruluşu, bu göçmen topluluğu için bir umut ışığı oldu. Brother Walfrid ve diğer kurucular, Celtic’i kurarak futbolun birleştirici gücünü kullanmayı amaçladılar. Bu yolla, İrlandalı göçmenler için bir dayanışma ağı oluşturuldu ve kulübün gelirleri, yoksul ailelere yardım etmek için kullanıldı. Bu sosyal dayanışma misyonu, Celtic’in tarihsel ve kültürel kimliğinin temel taşlarından biri haline geldi.
Old Firm Derbisi ve Dini Ayrım
Celtic FC’nin Glasgow Rangers ile olan tarihi rekabeti, sadece futbol sahasında değil, aynı zamanda dini ve sosyal boyutlarda da derin bir bölünmeyi temsil eder. Celtic, İrlanda Katolik topluluğunu temsil ederken, Rangers ise İskoç Protestan kimliğiyle özdeşleşmiştir. Bu durum, her iki kulüp arasındaki rekabetin daha da keskinleşmesine yol açmıştır. “Old Firm Derbisi” olarak bilinen Celtic-Rangers karşılaşmaları, sadece İskoçya futbolunun değil, aynı zamanda İskoç toplumunun da bir yansıması olarak kabul edilir.
Celtic’in Kültürü ve Taraftar Desteği
Celtic taraftarları, kulüplerine olan derin bağlılıkları ve sosyal adalet bilinciyle tanınırlar. Celtic Park, maç günlerinde adeta bir şölen alanına dönüşür; yeşil ve beyaz renklerle donatılan stadyumda “You’ll Never Walk Alone” marşı yankılanır. Celtic taraftarlarının bu ritüelleri, kulüp tarihine ve değerlerine olan saygıyı simgeler. Özellikle “Green Brigade” adı verilen taraftar grubu, maç sırasında yaptığı koreografilerle ve sosyal mesajlarla dikkat çeker.
Taraftarların sosyal ve politik meselelere olan duyarlılıkları da kulübün kültürel kimliğini besler. Celtic taraftarları, özellikle Filistin davasına verdikleri destekle tanınır. 2016 yılında İsrail temsilcisi Hapoel Beer Sheva ile oynanan bir maçta, Celtic taraftarları Filistin bayrakları açarak Filistin halkına olan desteklerini göstermişlerdir. Bu hareket, Celtic’in sadece futbol sahasında değil, aynı zamanda sosyal adalet mücadelelerinde de güçlü bir ses olduğunu ortaya koymuştur.
Celtic Park: Yeşil Cennet ve Maç Günü Ritüelleri
Celtic Park, İskoçya’nın en büyük futbol stadyumlarından biri olarak, Celtic taraftarları için kutsal bir alan gibidir. Maç günlerinde Celtic Park çevresinde toplanan taraftarlar, marşlar ve şarkılarla coşkulu bir atmosfer yaratır. Stadyumun içinde ise tribünlerdeki koreografiler ve taraftarların yoğun desteği, Celtic’in kültürel kimliğinin canlı bir yansımasıdır.
Taraftarlar, maç günlerini sadece futbol izlemek için değil, aynı zamanda Celtic’in tarihi ve değerleriyle bağlarını güçlendirmek için bir fırsat olarak görürler. Taraftar grupları, maç öncesinde ve sonrasında kulüp çevresinde toplanarak toplumsal meselelerle ilgili bilinçlendirme çalışmalarına da katılırlar. Bu toplumsal dayanışma ve aidiyet duygusu, Celtic’in büyüklüğünü ve kültürel etkisini artıran unsurlar arasındadır.
Celtic’in Toplumsal ve Politik Duruşu
Celtic, tarih boyunca sadece bir futbol kulübü olarak kalmamış, aynı zamanda toplumsal meselelerde de öncü bir rol oynamıştır. Kulübün kökleri, İrlanda göçmenlerinin yaşadığı sosyal ve ekonomik zorluklara dayanır ve bu dayanışma misyonu, kulübün kültürüne damgasını vurmuştur. Celtic’in sosyal sorumluluk projeleri ve yardımlaşma kampanyaları, kulübün topluma olan katkısını artıran unsurlardır. Özellikle Filistin’e verilen destek, Celtic taraftarlarının sosyal adalete olan duyarlılığını gösteren en somut örneklerden biridir.
Kaynakça:
- www.celticfc.com/history/
- www.footballhistory.org/club/celtic.html
- www.listelist.com/celtic-kurulus-hikayesi/
- www.medium.com/@berkaycomert/eski%CC%87-sert-derbi%CC%87-old-fi%CC%87rm-derby-b8b091b351b
- www.bilgiustam.com/celtic-fc-nasil-bir-kuluptur/